🎵 2022-03-16 18:38:24 - Paris/France.
I-BELFAST, eMantla eIreland-Ngobusuku bamva nje kwibhari encinci, enesiphithiphithi esentshona Belfast, uMo Chara kunye noMóglaí Bap, amalungu amabini eqela le-rap iKneecap, bafota iifoto nabalandeli. Omnye wabaxhasi bale bhari, echwetheza umyalezo okufutshane, wakhwaza iimvumi: "Upela njani u-'ceart go leor'?" »ibinzana lesi-Irish elithetha into efana no "Kulungile".
Oku kunokubonakala njengombuzo ongaqhelekanga kubaculi be-hip-hop, kodwa amalungu e-Kneecap kufuneka azi. Bazenza baziwa apha ngohlobo abangoovulindlela kulo: i-rap ngolwimi lwesi-Irish.
Ukusukela ngo-2017, xa i-Kneecap yakhupha "i-CEARTA" (igama lesi-Irish elithi "amalungelo"), ukuthandwa kweqela kuye kwaqhubeka ukukhula kumacala omabini omda wangaphakathi we-Ireland naphakathi kwe-diaspora kwelinye icala loLwandle lwase-Ireland. Umdibaniso weqela lotyikityo lwe-ramshackle rave beats kunye nehip-hop enqabileyo, exutywe nezopolitiko zaseRiphabhlikhi - ngengqiqo yaseIreland yokufuna umanyano emantla nakumazantsi esiqithi - izise iikonsathi ezithengisiweyo ezivaliweyo eKneecap eBelfast naseDublin, kwaye isiseko sabalandeli esikhulayo. eNgilani naseSkotlani.
Kwaneminyaka elishumi eyadlulayo, ingcamango yerap yolwimi lwaseIreland yayibonakala imnandi. Kodwa kukho into eyenzekayo eIreland - emantla nasezantsi - esandula ukuzifumana iphakathi kwento ebizwa ngokuba yimvuselelo yeCeltic, ngemibuzo yesazisi, indawo kunye nenkcubeko egocagocwa ngobugcisa, ezopolitiko, ifashoni kunye nokomoya.
Ulwimi lwaseIreland lusembindini wolu hlaselo. Ukongamela kwesiNgesi eIreland lilifa lobukoloniyali baseBhritane, elaqhubeka de kwayinkulungwane ye-1970. IsiNgesi saba lulwimi olunika ithuba, inkqubela nomsebenzi, yaye isi-Irish saye sangavisisani nobomi banamhlanje. Kodwa abantu baqhubeka bethetha isi-Irish kwezinye iipokotho zeso siqithi, yaye ukwanda kwezikolo ezithetha isi-Irish ukususela ngeminyaka yee-XNUMX kwaphakamisa izizukulwana ezitsha ezazilujonga olu lwimi ngokuzingca nangehlombe kunokuba zibe neentloni nokuxhathisa.
I-Kneecap yakhula kwi-squat ethetha isi-Irish entshonalanga yeBelfast, apho amaqela asebusuku abonisa zombini i-techno kunye nomculo wendabuko wase-Irish phezu kwenkqubo ye-PA. “Sivile ukuba kukho into eqhwalelayo, kwaye sifuna ukuyimela,” utshilo uMóglaí Bap.
“Ulwimi nenkcubeko yaseIreland akunyanzelekanga ukuba ibe ngumfanekiso womculo wesintu wasemaphandleni,” utshilo uMo Chara. “Inokubandakanya inkcubeko yolutsha. »
Amazwi kaKneecap aqulathe i-republican slang kunye ne-slogans-ehlala isetyenziswa ngokungaqhelekanga-eye yadala impikiswano eMntla Ireland. U-DJ Próvaí, ilungu lesithathu leqela, uthe wayeka umsebenzi wakhe wokuba ngutitshala wase-Ireland ngo-2020 emva kokuba isikolo sakhe sachasa ividiyo ye-Kneecap apho isilogeni esichasene neBhritane - "Brits out" - sivela ezimpundu zakhe.
"IRiphabhlikhi ibanzi kwaye ibanzi," utshilo uMóglaí Bap kudliwanondlebe. “Siyakuthanda ukudlala ngayo. Siyathanda ukuthatha i-irony kwaye singayalelwa ukuba luhlobo luni lwe-republicanism esiya kukholelwa kulo.
Ukubhekisela rhoqo kusetyenziso lweziyobisi kumculo weqela kubeke iKneecap ngokuchasene nabaphikisi baseRiphabhlikhi, abaninzi babo abanomgaqo-nkqubo wokunganyamezeli ukusetyenziswa kweziyobisi. (Igama leqela livela kuhlobo lokuhlushwa ukuba amaqela e-paramilitary aseRiphabhlikhi aya kubachaphazela abo batyholwa ngokuthengisa iziyobisi.) "Nangona u-'Ra mhlawumbi uya kusidubula ngenxa yokwenza yonke into enjalo." »
Nangona kunjalo, ayingawo onke amagcisa amkela ulwimi lwaseIreland akhuthazwa yizopolitiko: ihlala imalunga nokuphinda aphinde afumane ixesha elidlulileyo njengoko imalunga nokubala ngoku. Ngehlobo lika-2020, uManchán Magan, umbhali kunye nomsasazi, wapapasha 'Amagama angama-32 eNdawo', ikhathalogu yamagama alahlekileyo ukuchaza imbonakalo yelizwe laseIreland. Le ncwadi ikhumbula amagama amadala ase-Irish afana ne "scim," enokuthetha umaleko omncinci wamasuntswana, njengothuli eshelufini, "kodwa inokuthetha ifilimu yentsomi egubungela umhlaba, okanye umbono womlingo, okanye unikezele kumandla angaphezu kwendalo. . Magan ubhala athi.
“Amagama angama-32 Entsimi” yaba yinto edlalwa ngoko nangoko, yaye yaba yinto eqhelekileyo. Ushicilelo lwayo lokuqala luthengiswe kwii-odolo zangaphambili ngaphambi kokufikelela kwiivenkile zeencwadi.
UMagan uthe i-boom yamva nje yokuyila kolwimi lwase-Ireland yinxalenye yokukhangela okuqhubekayo kwesazisi sase-Ireland, ngaphandle kobukoloniyali kunye nobuKatolika. “Into esizama ukuyenza kukuzimisa — hayi kubuzwe, kodwa kwezo zinto zandulela isizwe,” utshilo kudliwanondlebe. “Ukunxulumana nomoya, okanye uhlobo oluthile lwentsomi yendalo iphela, zonke ezo zinto zisihlanganisayo, ezisenza siqonde ukuba simanyene. »
Kwimiboniso bhanyabhanya yolwimi lwaseIreland, olungelulo uhlobo kwiminyaka embalwa edlulileyo, ingoma yamva nje ithi "The Quiet Girl" ("An Cailín Ciúin"), ephumelele amawonga amabini kuMnyhadala weFilimu weHlabathi waseBerlin kwinyanga ephelileyo, kwaye kule nyanga ibethe iAcademy Award. -iphumelele "iBelfast," yonyulwa kweyona filimu iBalaseleyo kwiiMbasa zeAkhademi yeFilimu yaseIreland. Ithatyathwe kwibali elifutshane lika-2010 kwiNew Yorker nguClaire Keegan, “Intombazana Ezolileyo” yaxhaswa ngemali linyathelo elibizwa ngokuba yiCine4, eqhutywa nguthungelwano lukamabonakude lolwimi lwase-Ireland i-TG4.
Umbhali-mbhali wefilimu, uColm Bairéad, uthe ujonge phambili kwifilimu iboniswe kulo lonke elaseYurophu, xa abaphulaphuli beya kuva "ulwimi lwaseIreland lujikeleza kwezi holo apho ulwimi lungazange luviwe kuyo yonke imbali yesikhulumi.
UCleona Ní Chrualaoí, umvelisi we "The Quiet Girl," uthe ukuphinda kuqale kwakhona kobuchule bolwimi lwaseIreland ngokuyinxenye kungenxa yabantu abeza ngenkqubo yesikolo yaseIreland. “Kuluncede ngokwenene ulwalamano lwethu oluhle nolwimi,” watsho. “Sinezizukulwana zabantwana abaye baba ngabantu abakhulu abaluhlonela ngokwenene ulwimi. »
UMóglaí Bap uthe amalungu e-Kneecap "mhlawumbi sisizukulwana sokuqala ukuphuma kwinkqubo yokufundisa ngolwimi lwase-Irishi esaphuhlisa ezabo izazisi kulwimi". Kwiqela, ukudlwengula ngesi-Irish yayingeyongoma nje, okanye nokuba ngubani, utshilo uMo Chara. Wongeze, wongeza, "ukuqonda okwahluke ngokupheleleyo kwenkcubeko, kunye nenyani ekungqongileyo."
“Sifumene le niche incinci,” utshilo uMóglaí Bap. “Ulwimi yindlela yethu yokuza nabantu. »
SOURCE: Uphonononga Iindaba
Ungalibazisi ukwabelana ngenqaku lethu kwiinethiwekhi zentlalo ukusinika ukomelela okuqinileyo. 🤗